شهر گمشده زیز کجاست؟
تاریخ انتشار: ۱۸ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۵۱۶۶۸
شهر زیز در دوران اسلامی شکوفا بود، اما به دلایلی نابود شد.
به گزارش ایرنا، شهر «زیز» در دوران اسلامی یکی از شهرهای مهم جنوب غرب ایران بود. این شهر در مسیر ارتباطی مهمی قرار گرفته بود و از نظر تجاری و نظامی اهمیت بالایی داشت. در سالهای اخیر باستان شناسان پیرامون محل دقیق این شهر بررسیهایی کرده اند و بر اساس آخرین پژوهش ها، این شهر گم شده، در جغرافیای کنونی کهگیلویه و بویراحمد واقع شده بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
افسانهها و داستانهای زیادی در مورد شهر گمشده زیز وجود دارد. این شهر که در دوران اسلامی شکوفا بود، به دلایلی نابود شد و از آن زمان تاکنون هیچ کس آن را ندیده است.
اما اکنون، باستانشناسان ایرانی اعلام کردهاند که این شهر را در استان کهگیلویه و بویراحمد کشف کردهاند. این کشف یک یافته مهم باستانشناسی است که میتواند در درک بهتر تاریخ و فرهنگ جنوب غرب ایران و استان کهگیلویه و بویراحمد کمک کند.
موقعیت جغرافیایی شهر زیزدر دوران اسلامی، کوره ارجان در نزدیکی بهبهان امروزی در جنوب غربی ایران یکی از مهمترین مناطق تجاری و نظامی این سرزمین بود. شهر زیز در مسیر ارتباطی ارجان به اصفهان قرار داشت که یکی از مهمترین مسیرهای ارتباطی بین ایران و مرکز جهان اسلام بود. این مسیر ارتباطی برای تجارت و حمل و نقل کالا و افراد بسیار مهم بود.
اهمیت شهر زیزشهر زیز از نظر تجاری و نظامی اهمیت بالایی داشت. این شهر در مسیر ارتباطی بین ایران و مرکز جهان اسلام قرار داشت و از این رو، یک مرکز تجاری مهم بود. همچنین، شهر زیز از نظر نظامی نیز اهمیت بالایی داشت، زیرا در نزدیکی مرزهای ایران با دشمنان قرار داشت.
از نظر نظامی، شهر زیز به عنوان یک پایگاه نظامی برای دفاع از مرزهای ایران در برابر دشمنان عمل میکرد. این شهر دارای یک ارتش بزرگ بود که از آن برای محافظت از شهر و منطقه در برابر حملات دشمنان استفاده میشد.
شهر زیز از نظر تجاری نیز اهمیت بالایی داشت. این شهر محصولات کشاورزی، دامی، و صنعتی از جمله غلات، گوشت، پشم، و پارچه را به سایر نقاط ایران و جهان اسلام صادر میکرد. همچنین، شهر زیز محل واردات کالاهای خارجی از جمله ابریشم، پارچه، و ادویه بود.
مطابق با نتایج تحقیقهای انگشت شماری که صورت گرفته، محل دقیق شهر زیز، در ناحیه زیز با محوطه "زیز نسه" در استان کهگیلویه و بویراحمد مطابقت میکند. این محوطه دارای بقایای یک شهر باستانی شامل دیوارهای دفاعی، قلعه، مسجد، و سایر بناها است.
موقعیت جغرافیاییمقدسی، جغرافی دان قرن چهارم هجری، شهر زیز را در کنار رودخانه تاب توصیف کرده است. رودخانه تاب هم اینک با نام رودخانه مارون شناخته میشود.
محوطه زیز نسه نیز در کنار رودخانه مارون واقع شده است. این موقعیت جغرافیایی نشان میدهد که محوطه زیز نسه در مکان مناسبی قرار داشته است و از دسترسی به آب و منابع طبیعی برخوردار بود.
ابن بلخی، جغرافیدان قرن پنجم هجری، شهر زیز را در کوهستان توصیف کرده است. محوطه زیز نسه نیز در دامنه کوههای دمه و گور اسپید واقع شده است. این موقعیت کوهستانی نشان میدهد که محوطه زیز نسه در مکانی امن و محافظت شده قرار داشته است.
موقعیت راهبردیمقدسی، شهر زیز را در مسیر ارتباطی ارجان-اصفهان توصیف کرده است. ارجان و اصفهان از شهرهای مهم دوره اسلامی بودند و مسیر ارتباطی بین آنها از اهمیت ویژهای برخوردار بوده است. این موقعیت راهبردی نشان میدهد که محوطه زیز نسه در مکانی مهم و استراتژیک قرار داشته است.
ویژگیهای طبیعی و اقلیمیمقدسی، شهر زیز را در منطقهای با آب و هوای معتدل و حاصل خیز توصیف کرده است. محوطه زیز نسه نیز در منطقهای با آب و هوای معتدل و حاصلخیز واقع شده است. این ویژگیهای طبیعی و اقلیمی نشان میدهد که محوطه زیز نسه در مکانی مناسب برای کشاورزی و دامداری قرار داشته است.
ویرانههای شهرمحوطه زیز نسه دارای بقایای فراوان آثار ساختمانی، تراکم شواهد سفالی، خرابهها و دیگر بقایای موجود است. این ویرانهها نشان دهنده شکوفایی این محوطه در گذشتههای دور است.
از جمله بقایای ساختمانی محوطه زیز نسه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بقایای یک حمام یک ستون از پایههای پل ارتباطی آثار ویرانهای که با توجه به قوسهای داخلی بنا، آن را مسجد یا مکان ارزشمندی دانسته اند چند ساختمان با مصالح گچ و سنگ مثالهای از بقایای سفالی از جمله بقایای سفالی محوطه زیز نسه میتوان به موارد زیر اشاره کرد: ظروف سفالی ساده و تزئین شدهپ قطعات سفالی از اشیای دیگر مانند زیورآلات و مهر مثالهای از دیگر بقایای موجوداز جمله دیگر بقایای موجود محوطه زیز نسه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کتیبهای به خط نسخ اولیه بر سینه صخرهای نسبتا بزرگ پایههای بجای مانده از یک پل در حاشیه رودخانهبا ارائه مثالهایی از بقایای ساختمانی، سفالی و دیگر بقایای موجود، میتوان به اهمیت و ارزش محوطه زیز نسه پی برد. این بقایا نشان میدهد که محوطه زیز نسه در گذشتههای دور شهری آباد و پر رونق بوده است.
روستای کنونی زیزیبه دلیل تخریبهای گستردهای که در محوطه زیز نسه صورت گرفته است، نمیتوان اطلاعات دقیقی از معماری و سبک ساختمانی شهر زیز به دست آورد. با این حال، با توجه به شواهد موجود، میتوان محوطه زیز نسه را با بقایای شهر قدیم زیز یکی دانست. در نزدیکی این شهر باستانی هنوز روستایی به اسم زیزی وجود دارد.
در مجموع، شهر زیز یکی از شهرهای مهم در جنوب غرب ایران در دوران اسلامی بود. این شهر در مسیر ارتباطی مهمی قرار داشت و از نظر تجاری و نظامی اهمیت بالایی داشت.
بر اساس نتایج تحقیقات باستانشناسی، محل دقیق شهر زیز در شهرستان کنونی بویراحمد، در ناحیه زیز با محوطه "زیز نسه" مطابقت میکند. این محوطه دارای بقایای یک شهر باستانی شامل دیوارهای دفاعی، قلعه، مسجد، و سایر بناها است.
این کشف یک یافته مهم باستانشناسی است که میتواند در درک بهتر تاریخ و فرهنگ ایران کمک کند. با ادامه مطالعات باستانشناسی در محوطه زیز نسه، میتوان اطلاعات بیشتری در مورد تاریخ و فرهنگ این شهر باستانی به دست آورد.
منبع: فرارو
کلیدواژه: گردشگری قیمت طلا و ارز قیمت موبایل کهگیلویه و بویراحمد اهمیت بالایی دوران اسلامی مسیر ارتباطی توصیف کرده قرار داشته تجاری و نظامی باستان شناسی نظر تجاری شهر باستانی واقع شده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۵۱۶۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
(تصاویر) «قبرستان ممنوعه تهران» کجاست و مدیریت آن با کیست؟
قبرستان ممنوعه تهران، که با نام قبرستان دولاب نیز شناخته میشود، یکگورستان قدیمی مربوط به مسیحیان است. در واقع این قبرستان باغی بزرگ در اتوبان شهید محلاتی، بین خیابانهای شهید رضایی و مستفیذ است که در میان اهالی به نام قبرستان «دولاب» شناخته میشود. این گورستان محل دفن مسیحیان کشورهای فرانسه، ایتالیا، روسیه و لهستان است که در سالهای دور در ایران زندگی میکردند و در این کشور نیز از دنیا رفتهاند. تعدادی از این افراد سرباز و بخشی دیگر افراد غیرنظامی بودهاند که در بین آنها اشخاص مشهور نیز دیده میشود.
به گزارش همشهری آنلاین، افرادی که در این قبرستان به خاک سپرده شدهاند، ملیتهای مختلفی دارند. ملیت هر فرد با یک پرچم بر روی قبر مشخص شده است. بر روی سنگ قبرها نیز علائمی چون صلیب یا تصویری از یک بانوی غمگین دیده میشود. افرادی که در این قبرستان آرمیدهاند، سربازان گمنام روسیه و لهستانیهایی هستند که در جنگ جهانی دوم در راه برگشت به وطن جانشان را از دست دادهاند. تعدادی از قبرها نیز مربوط به کنتهای فرانسوی، شاهزادههای گرجی و پزشکان دربار قاجار و پهلوی است. افراد مشهوری مانند «اوانس اوگانیانس» اولین کارگردان سینمای ایران و موسس اولین مدرسه بازیگری در ایران، «شاهین سرکیسیان» موسس تئاتر مدرن در ایران، «کنت دو مونت فرت» اولین رئیس پلیس ایران، «ولادیسلاو هورودکی» معمار اهل لهستان، «ولادیمیر گاردایستکی» معمار ایستگاه راهآهن تهران، «آلفرد ژان بانیست لومر» موسیقیدان نظامی فرانسوی مربوط به دوران ناصرالدینشاه قاجار که نخستین سرود ملی ایران را ساخت، «دکتر کلوکه» پزشک فرانسوی محمدشاه قاجار و «دکتر تولوزان» پزشک مخصوص ناصرالدین شاه که از جمله اقدامات او در ایران میتوان به بهداشت عمومی و تشکیل مجلس حفظالصحه اشاره کرد.
اولین قبر متعلق به پزشک مخصوص درباراین محدوده در گذشتههای دور زمین کشاورزی بود که بعدها تبدیل به قبرستان شد. اولین فردی که در این منطقه به خاک سپرده شد، دکتر «کلوکه» پزشک اختصاصی محمدشاه و ناصرالدینشاه قاجار بود. «کلوکه» در سال۱۸۵۵ در این خاک دفن شد. بعدها دکتر تولوزان، یکی از پزشکان فرانسوی دربار قاجار، زمینهای این منطقه را خرید و آن را به گورستان مسیحیان مقیم تهران تبدیل کرد. بخشهای مختلف این گورستان توسط سفارتهای فرانسه، ایتالیا و لهستان خریداری شد و اکنون آنها این محل را مدیریت میکنند.
قبرستان دولاب بیش از ۷۵ هزار مترمربع مساحت دارد و دارای ۵ بخش مختلف است. هرکدام از این بخشها ورودی جداگانهای دارند. در میان قبرستان نیز یک خیابان وجود دارد که این ۵ بخش را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم میکند. سه بخش کاتولیک، ارتدوکس و ارامنه گریگوری در قسمت شرقی و دو بخش ارامنه کاتولیک و آشوریهای کلدانی در قسمت غربی قبرستان دولاب قرار دارد. بزرگترین بخش قبرستان دولاب مربوط به ارامنه است که حدود ۴۴ هزار مترمربع را در برمیگیرد. اغلب افرادی که در این بخش مدفون شدهاند، ارامنه ایرانی هستند که در بین آنها افراد نامی و سرشناسی چون شاهین سرکیسیان، آرام گارونه، اسرائیل ساهاکیان، زورا ساگینیان، مارکار قارابگیان، نیکلای لاوری و نیکوکاران درمانگاه خیریه آودیسیان دیده میشوند. قدیمیترین سنگ قبر این بخش مربوط به سال ۱۳۷۵ است. پس از آن تدفین در این قبرستان از طرف شهرداری تهران ممنوع اعلام شد.
ترسناکترین بخش قبرستانمسیحیان ارتدوکس در بخش ارتدوکسهای قبرستان دولاب دفن شدهاند که از مشهورترین آنها میتوان به نیکولای مارکف معمار و آنتوان سوروگین عکاس اشاره کرد. این افراد هر دو روسی بودهاند و اصالت گرجی داشتند. در قسمت ورودی این بخش یک آرامگاه دیده میشود که با معماری گرجی و به شکل کلیسا ساخته شده است. این آرامگاه به مینادورا خوشتاریا، همسر آکاکی خوشتاریا تعلق دارد. آکاکی خوشتاریا تاجر گرجی است که امتیاز استخراج نفت شمال ایران را از دربار قاجار دریافت کرده و در این منطقه مشغول فعالیت بود. همچنین قسمت دیگری از قبرستان دولاب، که با عنوان ترسناکترین بخش شناخته میشود، مربوط به ۲۶ مهندس ایتالیایی است. مهندسین معدنی که در سالهای ۱۹۳۶ تا ۱۹۴۳ در ایران کار میکردند و همینجا جان خود را از دست دادند. قبرهای این افراد در زیرزمین و لای دیوارها قرار دارد و سنگ قبر آنها نیز به صورت ایستاده دوتادور این دیوارهای نصب شده است.
در واقع برای ورود به این بخش باید از میان مردگانی ایستاده عبور کنید که کمی ترسناک است. از سوی دیگر حدود ۱۴هزار و ۲۰۰ مترمربع از قبرستان متعلق به کاتولیکهاست. در این بخش قبر افراد مشهوری چون دکتر کلوکه، دکتر جمشید اعلم و ولادیمیر گاردایستکی دیده میشود. اکنون قبرستان ممنوعه توسط سفارتخانههای مربوطه مانند روسیه، لهستان، فرانسه و شورای خلیفهگری ارامنه مدیریت میشود. یک خانواده در این قبرستان زندگی میکنند که نگهبانی از قبرستان را بر عهده دارند.
سایر اخبار (تصاویر) این گوسفند غولپیکر چینی از پورشه هم گرانتر است! قارچهای زامبیِ سریال آخرین بازمانده (The Last Of Us) واقعی هستند! (تصاویر) عجیب و باورنکردنی؛ اجساد در این شهر خود به خود مومیایی میشوند آخرین حسی که افراد در حال مرگ از دست میدهند، چه حسی است؟